انتخاب و خرید Ram بخش1 (SDRAM)

RAM یکی از مهمترین عواملی است که در هنگام خرید کامپیوتر یا لپ تاپ باید بهش توجه کنید در لپ تاپ به دلیل اینکه شرکت سازنده قبل از شما و بهتر از شما حواسش به سخت افزار موجود در لپ تاپش هست مقدار RAM به درستی انتخاب میشه اما در کامپیوتر رومیزی اینطور نیست اینکه کدوم مارک RAM رو انتخاب کنید ، چند تا RAM ، چه فرکانسی ، چه مقدار حافظه و هزار و یک ابهام دیگه که قصد دارم تو این پست تا جایی که سوادم بهم اجازه میده در موردشون حرف بزنم. پس تا انتهای پست همراهم باشید ضرر نمی کنید.  

RAM مخفف ۳ کلمه Random Access Memory به معنی حافظه با دسترسی تصادفی هست.   

چرا حافظه تصادفی میگن بهش!؟ اگه RAM رو از نزدیک ببینید چند تراشه ( آی سی ) لحیم شده می بینید که درون این تراشه ها فضای ذخیره سازی تعبیه شده بزارید یه مثال بزنم : فرض کنید یه آپارتمان ۱۰۰ واحده داریم ( می دونم خیلی بزرگ و غیر قابل باوره اما تخیل که کنتور نمی ندازه ، تصور کنید دیگه ) هر واحد شماره مخصوص به خودش رو داره به آقای غلامی آهنگران کصافط می گیم برو واحد ۴ و به آقای سعید صلواتی خودخواه هم میگیم برو واحد ۵۹ و الی آخر و هیچ محدودیتی هم نمی ذاریم و بهشون میگیم اگه واحد ۴ یا واحد ۵۹ پر بود برید هر جا که خالی بود ، در مورد RAM هم این مسئله صدق میکنه و  در حافظه RAM و درون اون تراشه هایی که گفتم کلی سلول خالی داریم که هر کدوم آدرس مخصوص به خودشون رو دارن و دیتا می تونه به صورت تصادفی تو هر سلول خالی جا بگیره. 

ادامه دارد 

به منظور مشاهده بقیه این مطلب به ادامه مطب مراجعه کنید!!!! 

وجود RAM چرا واجبه؟ سرعت هارد با سرعت CPU هیچ سنخیتی نداره ، CPU واسه اینکه بتونه اطلاعات رو با سرعت خیلی بیشتری پردازش کنه ، اول دیتا رو وارد RAM می کنه و تا پایان پردازش در RAM می مونه ، در واقع RAM می تونه خودش رو با CPU هماهنگ کنه اما هارد به خاطر مکانیزم مکانیکی که داره نمیتونه! الان شاید بگید خب پس چرا در سیستم هایی که حافظه SSD استفاده میشه RAM رم وجود داره؟ چون ساختار حافظه RAM با حافظه SSD از زمین تا زیر زمین فرق داره. RAM حافظه موقت و از دست رفتنی و تصادفیه اما SSD حافظه موندگار و منظم هست.

پس تا اینجا متوجه شدید که RAM برای بالا بردن سرعت پردازش CPU هست برای اینکه ارتباط بین RAM و پردازنده واسه تون جا بیفته و یکم بیشتر با اساس کار RAM ها آشنا بشید توصیه میکنم حتما و حتما پست بعدیام رو در خصوص تکنولوژی Dual Channel رو بخونید چون در تصمیم گیری هاتون درمورد رم تاثیر گذاره.

اون خونه هایی که بالا گفتم بالاخره یه ظرفیتی داره دیگه این ظرفیته میشه همین مقدار حافظه RAM که الان تو سال 2015 دیگه به گیگابایت بیان میکننش ، تا همین 10 سال پیش مقدار حافظه RAM رو به مگابایت بیان می کردن.  

اساس چیدمان سلول های RAM به صورت بایت هست و هر بایت ۸ بیت توش جا میشه و بیت کمترین مقداریه که یه عنصر دیجیتالی می تونه واسه خودش اختیار کنه و به زبون ساده : بیت همین صفر و یکی هست که تو علم کامپیوتر میگن و یک بیت می تونه مقدار ۰ بگیره می تونه مقدار ۱ بگیره و وقتی میگن بیت روشن یعنی ۱ و بیت خاموش یعنی صفر . حالا اگه ۸ تا از این بیت ها رو کنار هم بزاریم میشه ۱ بایت مثلا مقدار ۱۱۱۰۱۰۰۱ مجموعه ای از ۸ بیت هست ( بیت اول ۱ هست و بیت چهارم ۰ که با همدیگه تشکیل ۱ بایت رو دادن حالا در حافظه RAM هم به همین شکله و مقادیر به صورت ۸ بیتی یا همون ۱ بایتی ذخیره میشن و هر بایت آدرس مخصوص به خودش رو داره آدرس خونه اول صفر هست و به ترتیب آدرس خونه ها یکی بهش اضافه میشه و وقتی میگیم یه رم ۴ گیگابایت هست یعنی ۴ میلیارد بایت مسئول ذخیره سازی اطلاعات در حافظه RAM وجود داره و این یعنی به صورت همزمان ۴ میلیارد سلول می تونه پر بشه. 

فرکانس یا سرعت RAM چیه؟

سرعت پردازش اطلاعات دیجیتال در پردازنده ، رم و کارت گرافیک در واقع همون فرکانس کاری اونهاست و فرکانس بیشتر یعنی کلاک پالس بیشتر و کلاک پالس بیشتر یعنی سرعت پردازش بیشتر به زبون ساده در هر کلاک پالس ، یک یا بخشی از یک دستورالعمل پردازش میشه مثلا پردازنده یا CPU دستوری رو می خواد در سلول های رم بنویسه و یا دستوری رو بخونه ، این دستورات در طول کلاک پالس های متوالی انجام میشه حالا هرچی این کلاک پالس ها با سرعت بیشتری پشت سر هم بیایند دستورات سریع تر اجرا میشن. 

سرعت RAM یا همون فرکانس RAM یکی از مهمترین ویژگی های رم به حساب میاد که با هرتز بیان میشه ( مگا هرتز ) که در زبون عامیانه و بازاری به باس Bus  رم معروف شده و معمولا هر چی سرعت RAM بیشتر باشه اطلاعات بیشتری بین پردازنده و رم جابجا میشه اما نه در همه موارد فرض کنید شما یک رم DDR3 با سرعت ۲۱۳۳ مگاهرتز خریدید اما مادربورد شما ( کنترلر حافظه ) قادر به کار با این سرعت نیست پس واقعا این RAM برای شما بی مصرف خواهد بود و در سرعتی که کنترل کننده حافظه تعیین می کنه ( سرعت پایین تر ) کار خواهد کرد و بر عکس همین مسئله هم صدق می کنه اگه شما یک رم با سرعت کم رو روی یک مادربورد با سرعت بالا قرار دهید پردازنده و مادربورد مجبورن با سرعتی که رم تعیین می کنه کار کنن و بین دو عدد رم هم همینه ، اگه یک رم با سرعت ۸۰۰ مگاهرتز و یک رم دیگه با سرعت ۶۶۷ مگاهرتز کنار هم قرار بدید ، رم ۸۰۰ مگاهرتزی مجبوره که خودش رو با سرعت پایین تر وفق بده و رو ۶۶۷ مگاهرتز کار کنه. 

اما این سرعت بالای RAM کجا به درد می خوره؟ فقط زمانی که می خواهید رم رو اورکلاک کنید Overclock واسه دوستانی که نمی دونن به زبون ساده بگم که اورکلاک یعنی سرعت کلاک پردازنده یا رم یا گرافیک رو برای مدتی محدود زیاد کنیم تا به نتیجه دلخواه برسیم و معمولا افرادی که علم کافی در این زمینه رو دارن این کار رو انجام میدن و من هم پیشنهاد می کنم اگه تسلط به مبحث اورکلاک ندارید اصلا بهش فکر هم نکنید چون عواقب بدی داره و منجر به سوختن قطعه شما میشه پس فکر نکنید که هر چی RAM با سرعت بیشتری بگیرید عملکرد بهتری خواهد داشت به خیلی عوامل بستگی داره. 

تایمینگ Ram رم و زمان پاسخ دهی

دونستن مقدار و سرعت رم برای خرید آگاهانه RAM کافی نیست و مقوله ای به نام تایمینگ یا زمان بندی در RAM ها وجود داره که ارتباط مستقیم با صفت آدرس دهی تصادفی رم داره.

تایمینگ RAM و اعداد Timing چیست؟

تایمینگ رم رو با ارقامی پشت سر هم بیان میکنن مثل ۲۴-۹-۹-۹ که رقم اول از سمت چپ رو با عبارت CAS نشون میدن و یکی از مهمترین اعداد این سلسله رقم هست و این عبارت یا عدد نشون دهنده تعداد کلاک پالس هایی است که طول میکشه تا RAM به ستون داده دسترسی پیدا کنه و هر چی این CAS کمتر باشه بهتره ، فکر کنید یه RAM DDR3 1866 کینگ استون HyperX با CAS = 11 و یک رم DDR3 1600 با CAS = 6 از مارک G.Skill در اختیار دارید فکر می کنید کدوم یک از این رم ها سرعت بیشتری در دسترسی تصادفی مکان های حافظه داشته باشه؟ زمان پاسخ دهی رم به دستور پردازنده رو از فرمول زیر محاسبه می کنن :

(2000*CAS)/Ram Speed

فرمول محاسبه زمان پاسخ دهی RAM

حاصل این فرمول یه عدده که بر حسب نانو ثانیه هست برای مثال زمان پاسخ دهی رم کینگ استون که بالاتر گفتم با استفاده از این فرمول میشه ۱۱٫۷ نانو ثانیه اما زمان پاسخ دهی رم G.Skill میشه ۷٫۵ نانو ثانیه و این نشون میده که رم G.Skill حتی با سرعت کلاک کمتر ، سرعت دسترسی بالاتری نسبت به رم کینگ استون داره یعنی پردازنده سریع تر می تونه اطلاعات رو داخل رم جاساز کنه و فرا بخونه اما با این وجود رم کینگ استون به خاطر کلاک پالس سریع تر ( همون سرعت بیشتر ) دارای پهنای باند بیشتریه و موقع عملیات حجیم بهتر از رم G.Skill عمل میکنه.